معرفی کتاب شانزده سال

کتاب شانزده سال اثر منیژه آرمین، رمانی در مورد تاریخ معاصر ایران است. این رمان سلطنت رضا شاه و به قدرت رسیدن آن، و تبعید آخرین بازمانده قاجار را شرح می دهد.

کتاب شانزده سال داستانی و مستند است و با رمان های دیگر متفاوت بوده و همانند پازل است؛ یعنی برخی از بخش ها کاملاً مستند و برخی از بخش ها دنباله داستان «شب و قلندر» و «شباویز» است.

شب و قلندر اولین جلد این چهارگانه به شمار می رود که طی سال های اخیر منتشر شد. این کتاب، از اواخر دوره قاجار شروع می شود و تا دوران مشروطه را در برمی گیرد. جلد دوم آن نیز «شباویز» نام داشت که در فضای شروع سال های مشروطه تا سال 1304 می گذرد و جلد سوم «شانزده سال» نام دارد که از 1304 تا 1320 است که به دوران رضاشاه اختصاص یافته است.

نویسنده درباره انگیزه اش از نوشتن این اثر می گوید: طی سال های اخیر به این نتیجه رسیدم که ما با بحران هویت مواجه شده ایم و یکی از راه های شناخت هویت، شناخت تاریخ است. به ویژه تاریخ معاصر که از اهمیت زیادی برخوردار است و به نظرم همه افراد یک ملت باید نسبت به چنین مسئله ای اشراف و آگاهی داشته باشند.

بحران هویت و اطلاع نداشتن از تاریخ معاصر در بین نسل جوان بیشتر مشاهده می شود. ضمن اینکه این نسل به دلایل مختلف و در مقایسه با نسل های گذشته به آن شکلی که باید به کتابخوانی گرایش ندارند، روی این اصل تصمیم گرفتم رمانی بنویسم که صرف نظر از داشتن عناصر و فضای داستانی، به روایت برهه های حساس ایران در گذر تاریخ نیز بپردازد، بلکه نگارش این اثر شاید باعث شود تا جرقه ای نزد نسل جوان زده شود و به واسطه شنیدن این کتاب به دیگر آثار مکتوب تاریخی نیز مراجعه کنند.

در قسمتی از کتاب صوتی شانزده سال می شنویم:

«صدای قاقار کلاغ ها با صدای مویه زنان حرمسرا به گوش می رسید. زن هایی که تا چندی پیش در حریر و اطلس می خوابیدند و زندگی شان در سکوتی وحشتناک می گذشت، اینک با حرف هایی که از خواجه ها و خبرچین ها می شنیدند، نمی دانستند که شب را در کجا به سر خواهند برد و بر سر و صورت خود می کوفتند. ولیعهد هم این صداها را می شنید ولی نمی توانست باور کند که همه چیز تمام شده است.»